Friðun, hvað er verið að friða ?

Húsfriðunarnefnd er sérkennilegt fyrirbæri. Nefnd sem er ætlað að vera á vaktinni en virðist velja sér gæluverkefni eftir umræðunni og þrýstingi. Það er fátt faglegt við ákvörðun nefndarinnar um friðun Hafnarstrætis 98. Þarna gildir deiliskipulag frá 1981 og uppbygging á þessum reit er lokafasi þeirrar tillögu. Áður hafa risið Skipagata 14 og 16 samkvæmt sama skipulagi. Hafnarstræti 98 fellur alls ekki að þeir áformum og skipulagi sem tengist þeim húsum. Það er því þegar orðið bastarður á þeim stað sem það stendur úr takti við umhverfið. Nefndin svaf líka á verðinum meðan á formlegum fasa þessa máls stóð. Sofandi nefndir eru oft til vandræða sérstaklega þegar þær reyna að bæta úr skömmum sínum.

Það stendur að vísu við hlið tveggja virðulegra húsa en norðan við það og alveg þétt við er seinnitíma steinhús sem reis þar um 1950. Það passar því illa að götumynd Hafnarstrætis norðan við það. Rök húsfriðunarnefndar um heildstæða götumynd er út í hött hvað það varðar. Mér finnst að þessi ágæta nefnd hafi litla þekkingu á sögu og umhverfi þessa svæðis og það sést greinilega á þessum úrskurði.

Skyndifriðun þessi er einnig sérkennileg því húsin tvö sunnan við njóta þegar sveitarfélagafriðunar og ljóst að þessi ágæta nefnd er að vinna samkvæmt hálfgerðri hentistefnu. En hver er þá staðreyndin sem við Akureyringar sitjum uppi með ? Búið er að friða gamalt hús sem hefur verið miðbæ Akureyrar til skammar í áratugi. Þessari friðun sem á að vísu eftir að staðfesta fylgja engin áform um uppbyggingu eða fjármagn. Það mun kosta marga tugi milljóna að koma þessu húsi í nothæft ástand. Hver á það fé og vill leggja það í þetta verkefni ? Sá maður hefur ekki komið fram í þessi bráðum 30 ár sem þetta limbó hefur staðið.

Það er sem sagt búið að friða ástand en ekki hús. Hafnarstræti 98 er ekki hús í núverandi stöðu heldur vandamál. Nú bíðum við og sjáum hvað setur. Það hljóta að koma fram áhættufjárfestar sem vilja botna ákvörðun húsafriðunarnefndar. Ég bíð spenntur eftir að sjá þá mæta með hamra sína og hugsjónir fyrrverandi varaþingmann VG og fyrrverandi ritstjóra Vikudags.  Þeir sem hafa leitt umræðu um friðun þessa ástands hljóta að fylgja eftir hugsjónum sínum með virkri þátttöku og fjármagni því annars hefur þessi ágæta nefnd aðeins friðað ástand en ekki hús.

Húsafriðunarnefnd vill friða öll húsin þrjú